Những ngôi đền cổ ở ngoại thành Hà Nội

Chùa Tây Phương (huyện Thạch Thất) cũng đang bị xâm lấn nghiêm trọng. Di tích lịch sử văn hóa có giá trị này cũng đang bị người dân lấn chiếm dựng lều bán quán, lập bàn thờ cúng bái, xem quẻ… Không chỉ vậy, do chùa nằm giữa khu dân cư, nên 52 hộ dân vẫn sống trong khuôn viên của chùa.

Theo chủ trương của Đảng và Nhà nước ta thì việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, cụ thể chính là bảo tồn, gìn giữ và phát huy những di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của cha ông. Trên thực tế, giải pháp bảo vệ di tích ở Hà Nội vẫn đang là một vấn đề nan giải. Trong những năm qua, Thành phố Hà Nội đã có nhiều nỗ lực trong việc bảo vệ trùng tu hệ thống di tích lịch sử nhưng vẫn chưa kiểm soát hết. Khu di tích Hoàng Thành Thăng Long, Đàn Nam Giao, Đàn Xã Tắc, Đền Và…chỉ là một số trong vô vàn câu chuyện về ứng xử với di tích hiện nay. Những gì đã qua là một bài học lịch sử mà những người có trách nhiệm cần nhìn lại mình và hãy tự soi vào tấm gương lịch sử.

Một thực trạng trong thời gian qua đã bị dư luận xã hội và báo chí phản ánh đó là việc trùng tu, tôn tạo các khu di tích mà cụ thể “trùng tu” ở đây là sự phá hoại những di tích văn hóa bằng sự không hiểu biết, bằng sự vô trách nhiệm hay vì lợi ích kinh tế. Không phải chúng ta không được sửa chữa, trùng tu và chúng ta gìn giữ bảo tồn cái cũ theo nghĩa cứ để nguyên phó mặc cho thời gian, mà phải phát triển những giá trị đó trong thời đại mới. Chỉ giữ nguyên mà ngắm, không phát huy thì không thể phát triển được, không nối được quá khứ với hiện tại và tương lai. Đối với một di tích cụ thể, sẽ lựa chọn xem niên đại tối ưu của nó ở thời kỳ nào, giá trị ở đâu, người ta sẽ chú trọng vào giai đoạn cấu thành di tích ấy hưng thịnh nhất, đẹp nhất, những yếu tố bổ sung sau này có thể tước bỏ đi. Nguyên tắc chung là như vậy. Nhưng nguyên tắc ấy không thể áp dụng đại trà, mỗi di tích có một phương thức tiếp cận khác nhau. Trong mắt không ít những người trực tiếp hay gián tiếp liên quan đến việc trùng tu hay phục chế thì những di tích văn hóa thiêng liêng và vô giá kia chỉ giống như một công trình xây dựng dân dụng và việc họ tiến hành trùng tu hay phục chế được coi như một công việc kinh doanh. Thật đáng buồn, không ít nơi người ta đang phá hoại những di tích đó bằng chính hành động gọi là trùng tu hay phục chế.

Những ngôi đền cổ ở ngoại thành Hà Nội